Wyprysk potnicowy – co to jest, jak wygląda i jak go leczyć?
Wyprysk potnicowy, popularnie nazywany potnicą, to przewlekłe zapalenie skóry. Objawia się występowaniem swędzących grudek i pęcherzyków wypełnionych płynem na palcach rąk i podeszwach stóp. Choroba ta cechuje się także intensywnym świądem, nasilonym złuszczaniem naskórka oraz widocznymi zmianami rumieniowymi. Leczenie polega na łagodzeniu uporczywych dolegliwości za pomocą leków oraz na stosowaniu odpowiednio dobranej, łagodnej pielęgnacji.
Definicja i charakterystyka wyprysku potnicowego
Wyprysk potnicowy, znany również jako potnica, jest częstą dolegliwością skórną, występującą u osób dorosłych (raczej nie pojawia się u dzieci). To schorzenie przewlekłe i nieuleczalne, które może znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie i komfort życia. Potnica nie jest chorobą zakaźną.
Potnica manifestuje się poprzez czerwone krostki, pęcherze z płynem surowiczym oraz intensywne swędzenie. Występuje wyłącznie na podeszwach stóp – najczęściej na łuku stopy (to potnica stóp, wyprysk potnicowy stóp) oraz na dłoniach – na palcach (mowa wówczas o potnicy dłoni, wyprysku potnicowym dłoni). Początkowo pojawia się duża liczba symetrycznych pęcherzyków, które czasem pękają, tworząc bolesne nadżerki podatne na infekcję bakteryjną. W trakcie gojenia się zmian pojawiają się łuszczące się grudki i obszary rumieniowe. W zaawansowanym stadium pęcherzyki mogą się łączyć, tworząc twardsze strupy.
Przyczyny potnicy nie są znane. Przypuszcza się, że wywołuje ją stan zapalny spowodowany zablokowaniem gruczołów potowych oraz w wyniku działania grzybów lub jako powikłanie infekcji bakteryjnej. Wśród innych potencjalnych przyczyn tego schorzenia wymienia się alergie, w tym uczulenie na kobalt lub nikiel. Do pojawienia się objawów wyprysku potnicowego najczęściej dochodzi:
- w ciepłych, wilgotnych warunkach, np. podczas upałów lub w trakcie uprawiania sportu,
- u osób, które intensywnie się pocą,
- w wyniku noszenia zbyt ciasnej lub niewchłaniającej wilgoć odzieży.
Leczenie i pielęgnacja skóry w przypadku wyprysku potnicowego
Leczenie wyprysku potnicowego stanowi wyzwanie. Przeważnie stosowane jest objawowe leczenie miejscowe, takie jak maści zawierające glikokortykosteroidy, a także preparaty złuszczające i zmiękczające. W niektórych przypadkach lekarze przepisują sterydy doustne i leki przeciwalergiczne o właściwościach przeciwświądowych. Retinoidy są czasem polecane, a w sytuacji nawracającej choroby korzysta się z fototerapii UVA. Jeśli wystąpi grzybica jednocześnie z wypryskiem, konieczne staje się stosowanie leków przeciwgrzybiczych.
Bardzo ważnym elementem radzenia sobie z wypryskiem potnicowym jest odpowiednia pielęgnacja skóry, która może zapobiec nawrotom choroby oraz skutecznie złagodzić dokuczliwe objawy. Zaleca się unikanie drażniących substancji (m.in. zawierających alkohol oraz silne detergenty, takie jak SLS i SLES), mycie skóry łagodnymi kosmetykami oraz unikanie długotrwałego kontaktu skóry z wilgocią. Dobrym wyborem są specjalistyczne emulsje i pianki do mycia, które nie naruszają naturalnej bariery ochronnej skóry. Regularne stosowanie nawilżających balsamów pomaga utrzymać skórę w dobrej kondycji i zapobiega nadmiernemu wysuszeniu.
Produkty skuteczne w pielęgnacji wyprysku potnicowego
W pielęgnacji skóry z problemem wyprysku potnicowego dużym uznaniem cieszy się marka Cetaphil dzięki produktom opracowanym z myślą o delikatnej, wrażliwej i nadreaktywnej skórze. Szczególnie godne polecenia są preparaty z linii Cetaphil PRO Itch Control do skóry atopowej i wrażliwej, przeznaczone do codziennej pielęgnacji skóry borykającej się z problemem uporczywego świądu. Cetaphil PRO Itch Control Emulsja do mycia delikatnie oczyszcza skórę, nie naruszając jej naturalnej bariery ochronnej, a Cetaphil PRO Itch Control Balsam nawilżający do twarzy i ciała intensywnie nawilża, łagodzi podrażnienia, skutecznie i szybko pomaga w redukcji swędzenia. Dzięki swojej łagodnej formule produkty te są odpowiednie nawet dla bardzo wrażliwej skóry.
Wskazówki ogólne i konsultacja z dermatologiem
W przypadku zaostrzenia symptomów potnicy należy pamiętać o ochronie skóry przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym. Używanie kremów z filtrem UV i zakrywanie narażonych obszarów zapobiega pogorszeniu objawów. Najlepiej wybierać przewiewne obuwie. Dobrze sprawdzi się takie, które jest wykonane z konopi lub ze skóry.
Unikanie gorących kąpieli jest kluczowe w profilaktyce potnicy. Zbyt ciepła woda może dodatkowo podrażnić i przesuszyć skórę, nasilając w ten sposób chorobę. Zaleca się kąpiele i prysznice w letniej wodzie oraz delikatne osuszanie skóry zamiast szorowania ręcznikiem. Warto pamiętać, że zdrowy styl życia, prawidłowe nawodnienie organizmu oraz dieta bogata w witaminy i minerały wspierają zdrowie całego organizmu, dzięki czemu sprzyjają łagodzeniu objawów potnicy. W przypadku gdy symptomy wyprysku potnicowego się nasilają lub nie ustępują mimo podjętych środków zaradczych, niezbędna jest jak najszybsza konsultacja z dermatologiem.
Czytaj także:
