Przebarwienia na skórze to efekt nieprawidłowo działających melanocytów. Są to komórki zlokalizowane w skórze, odpowiedzialne za produkcję barwnika o nazwie melanina. Jeśli w jakimś miejscu jest ich zbyt dużo, na powierzchni naskórka tworzą się plamy. Z przebarwieniami można próbować sobie poradzić samodzielnie dzięki odpowiedniej pielęgnacji. Gdy są one bardzo rozległe, warto odwiedzić dermatologa.
Przebarwienia mogą pojawić się niemal na każdym fragmencie naszego ciała. Najczęściej jednak obejmują twarz, szyję, dekolt oraz dłonie. Wyglądają nieestetycznie, nierzadko stanowią przyczynę kompleksów. Niektóre zmiany predysponują do powstania nowotworów, dlatego należy je stale obserwować.
Zmiany skórne mające charakter plam to efekt nieprawidłowości w działaniu melanocytów. Są one komórkami zlokalizowanymi w skórze i we włosach, odpowiadającymi za ilość produkowanej w nich melaniny. Pigment ten występuje w kilku różnych postaciach, zależnie od narodowości i koloru skóry. Nadal nie określono, jaką dokładnie pełni funkcję w organizmie człowieka. Wiadomo tylko, że promieniowanie UV ma największy wpływ na jej poziom. Brak lub niedobór melaniny może oznaczać, że zmagamy się z chorobą bądź nasze ciało jest wrażliwe na promienie słoneczne. W efekcie na skórze powstają nieestetyczne plamy.
Przyczyną powstawania przebarwień jest kumulacja melaniny w jednym z miejsc na skórze. Dochodzi do niej zwykle wiosną i latem, kiedy jesteśmy szczególnie narażeni na działanie promieni słonecznych. Przebarwienia na skórze dzielą się na kilka rodzajów. Wyróżnia się zmiany uogólnione, które są wynikiem zaburzeń hormonalnych lub chorób autoimmunologicznych oraz ograniczone, np. niegroźne piegi bądź plamy pigmentowe. Czynnikiem sprawczym przebarwień są też choroby, których przyczyną jest całkowity brak melanin w skórze. Do takich zalicza się m.in. albinizm. Przebarwienia są również efektem stanów zapalnych. Na tego rodzaju zmiany narażeni są chorzy na łuszczycę, łupież pstry oraz osoby zmagające się z ziarniniakami.
Warto wiedzieć: Krem na przebarwienia - jak działa, jaki wybrać?
Przebarwienia na skórze mają bardzo zróżnicowany wygląd. Niektóre z nich mogą zwiastować chorobę dermatologiczną lub nowotwór złośliwy skóry, dlatego gdy coś nas niepokoi lub zmiany są rozległe, należy udać się do dermatologa. Plamy takie jak piegi nie są groźne. To niewielkie, zwykle symetryczne brązowe przebarwienia. Ich nagromadzenie się w jednym miejscu jest zwykle efektem nadmiernej ilości promieni słonecznych bądź nadwrażliwości skóry. Normalnym zjawiskiem są także plamy starcze. Powstają na skutek niedoboru melaniny, której poziom maleje z wiekiem.
Najbardziej niebezpieczne są przebarwienia, które mają niesymetryczne kształty i jednolitą barwę. Dość szybko też rosną, a ich obecność manifestuje się także innymi objawami, np. dolegliwościami bólowymi lub uporczywym świądem. W takich sytuacjach wskazana jest pilna konsultacja u lekarza. Być może zmiana wymaga usunięcia lub leczenia farmakologicznego.
Warto wiedzieć: Dermatolog - jakie choroby leczy? Czym się zajmuje?
Leczenie przebarwień na skórze jest w większości przypadków przyczynowe. Jeśli czynnik sprawczy ich powstania to choroba dermatologiczna, niezbędna będzie terapia farmakologiczna. Podejrzane znamiona mające charakter przebarwień należy usunąć i poddać badaniu histopatologicznemu. Tego rodzaju zmiany mogą być niegroźne, ale czasem świadczą o toczącym się procesie nowotworowym. Osoby wrażliwe na promienie słoneczne powinny stosować kosmetyki zawierające filtry UV i znacznie ograniczyć pobyt w miejscach bardzo nasłonecznionych.
Z niewielkimi przebarwieniami można poradzić sobie samodzielnie dzięki dermokosmetykom przeznaczonym do pielęgnacji skóry wrażliwej. Sprzedaje się je wyłącznie w aptekach lub wyspecjalizowanych drogeriach, ponieważ ich skład jest zbliżony do leków. Co ważne, można ich używać nawet w trakcie dermatologicznej kuracji farmakologicznej. Bardzo ważnym składnikiem tych kosmetyków są filtry UV, które ograniczają negatywne działanie promieniowania na naszą skórę. Znajdują się tam także substancje kojące i gojące, takie jak pantenol czy alantoina. W składzie niektórych preparatów znaleźć można kompleksy odbudowujące naturalną barierę lipidową skóry, dzięki czemu jest ona mniej podatna na uszkodzenia.
Osobom wymagającym poleca się kosmetyki apteczne z kwasem hialuronowym. Ma on doskonałe właściwości pochłaniające, więc zatrzymuje w skórze cząsteczki wody, czego skutkiem jest optymalny poziom jej nawilżenia. Poza tym stosowany regularnie wygładza drobne zmarszczki. Preparaty z kwasem mają także ochronne filtry UV.